បច្ចេកទេសនៃការដើរលឿនឱ្យត្រឹមត្រូវ រួមមានការសម្រួលឱ្យស្មារាងសម្រាក។ (ប្រភពរូបភាព៖ Getty)
ការដើរលឿនគឺងាយស្រួល តម្លៃសមរម្យ និងអាចធ្វើបានសម្រាប់មនុស្សគ្រប់កម្រិតកាយសម្បទា ដើម្បីពួកគាត់ទទួលយករបៀបរស់នៅសកម្មជាងមុន។ ការដើរលឿនជារៀងរាល់ថ្ងៃអាចផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងសំខាន់ដល់សុខភាពផ្លូវចិត្ត និងរាងកាយ។
"វ៉ាន់ឡាប៉ា ថុងខាំ គ្រូបង្ហាត់យោគៈ និងជាគ្រូក្បាច់គុនមកពីប្រទេសថៃ បាននិយាយថា៖ «សកម្មភាពរាងកាយមិនចាំបាច់ស្មុគស្មាញទេ។ “ការដើរក្នុងល្បឿនដ៏លឿន សូម្បីតែត្រឹមតែ 10 នាទីក្នុងមួយលើក គឺជាវិធីងាយស្រួល និងមានប្រសិទ្ធភាពបំផុតក្នុងការរក្សាកាយសម្បទា និងរឹងមាំទាំងរាងកាយ និងផ្លូវចិត្តជានៅថ្ងៃរវល់។"
របៀបដើរលឿន
គ្រប់ជំហានត្រូវបានរាប់ ដូច្នេះត្រូវប្រើគ្រប់ឱកាសដើម្បីដើរ។ ឧទាហរណ៍ ដើរទៅការប្រជុំបន្ទាប់របស់អ្នក ប្រសិនបើវានៅជិត។ (ប្រភពរូបភាព៖ Shutterstock)
តើអ្នកគួរដើរល្បឿនប៉ុណ្ណា? យោងតាមមជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រង និងបង្ការជំងឺ (CDC) នៅសហរដ្ឋអាមេរិក សាកល្បងសកម្មភាព អ៊ែរ៉ូប៊ិក (aerobic) កម្រិតមធ្យមដែល "ធ្វើឱ្យអ្នកបែកញើស និងបង្កើនចង្វាក់បេះដូងរបស់អ្នកដល់កម្រិតដែលអ្នកនៅតែអាចនិយាយបាន ប៉ុន្តែមិនអាចច្រៀងបាន"។
វេជ្ជបណ្ឌិត Sadra Sraddha ដែលជាគ្រូពេទ្យចាក់ម្ជុលវិទ្យាសាស្ត្រចូលនិវត្តន៍ និងជាអ្នកដើរលឿនពេញមួយជីវិតពីប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី បន្ថែមថា "គន្លឹះគឺត្រូវរក្សាល្បឿនដែលមានអារម្មណ៍ថាពិបាក ប៉ុន្តែកុំឱ្យលឿនពេកដែលអ្នកដកដង្ហើម ឬអស់កម្លាំង។ អ្នកគឺជាអ្នកដឹងស្ថានភាពខ្លួនឯងដ៏ល្អបំផុតនៅពេលរត់"។
នេះគឺជាវិធីបួនយ៉ាងដើម្បីវាស់ស្ទង់ថាតើអ្នកស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតល្បឿនលឿនឬអត់។
1. រាប់ជំហានរបស់អ្នក
កំណត់គោលដៅយ៉ាងហោចណាស់ 100 ជំហានក្នុងមួយនាទី នេះបើយោងតាមការសិក្សាដែលបានចេញផ្សាយនៅក្នុងទស្សនាវដ្តីវេជ្ជសាស្ត្រកីឡារបស់អង់គ្លេស។ ប្រើ smartwatch ឬកម្មវិធី pedometer នៅលើទូរស័ព្ទដៃរបស់អ្នក ដើម្បីតាមដានជំហានប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នក។
2. សង្កេតមើលដង្ហើមរបស់អ្នក
ការដើរលឿនគួរតែលឿនជាងការដើរធម្មតា។ អ្នកអាចប្រាប់ថាអ្នកកំពុងដើរលឿនប្រសិនបើអ្នកអាចសន្ទនាគ្នាបាន ហើយមិនហត់។
3. តាមដានចង្វាក់បេះដូងរបស់អ្នក
តាមក្បួនមេដៃ ការដើរលឿនគួរធ្វើឱ្យចង្វាក់បេះដូងរបស់អ្នកឡើងដល់ប្រហែល 110-120 ចង្វាក់ក្នុងមួយនាទី (bpm) ។ នេះប្រែប្រួលពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ អាស្រ័យលើកត្តា អាយុ ទម្ងន់ សុខភាពទូទៅ ថាតើអ្នកហាត់ប្រាណញឹកញាប់ប៉ុណ្ណា និងថាតើអ្នកសុខភាពសមស្របប៉ុណ្ណា។
ស្វែងរកដំបូន្មានពីគ្រូពេទ្យរបស់អ្នក ប្រសិនបើអ្នកមានបញ្ហា ឬស្ថានភាពសុខភាពដែលមានស្រាប់ មុនពេលធ្វើសកម្មភាពរាងកាយខ្លាំងណាមួយ។
4. អនុវត្តឥរិយាបថល្អ។
លោកបណ្ឌិត Sraddha ណែនាំដូចខាងក្រោមសម្រាប់ឥរិយាបថត្រឹមត្រូវ និងបច្ចេកទេសដើរ៖
- ទប់ក្បាលរបស់អ្នកឱ្យខ្ពស់ ហើយចង្ការបស់អ្នកស្របទៅនឹងដី ដោយមើលទៅមុខ មិនចុះក្រោម។
- រក្សាក ស្មា និងខ្នងរបស់អ្នកឱ្យសម្រាក ធ្វើឱ្យសាច់ដុំពោះរបស់អ្នកមានចលនា។ ផ្លាស់ទីតាមធម្មជាតិ។
- យោលដៃរបស់អ្នកឱ្យរលុង និងដោយសេរី ដោយពត់កែងដៃបន្តិច។
- ដើរជាលំដាប់ រំកិលជើងរបស់អ្នកពីកែងជើងដល់ចុងជើង។
អត្ថប្រយោជន៍នៃការដើរលឿន
ការដើរលឿនអាចជួយឱ្យអ្នកស្រកទម្ងន់បាន និងធ្វើឱ្យសុខភាពសរសៃឈាមបេះដូងរបស់អ្នកល្អប្រសើរឡើង។ (ប្រភពរូបភាព៖ Getty)
ការបន្ថែមការដើរទៅជាទម្លាប់ហាត់ប្រាណរបស់អ្នក ឬគ្រាន់តែដើរលេងប្រចាំថ្ងៃអាចជួយអ្នកក្នុងការគ្រប់គ្រងបញ្ហាសុខភាពជាច្រើន និងធ្វើឱ្យសុខភាពផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្តរបស់អ្នកប្រសើរឡើង។
ធ្វើអោយប្រសើរសុខភាពបេះដូង
តាមការសិក្សាបង្ហាញថាការដើរលឿនប្រាំថ្ងៃក្នុងមួយសប្តាហ៍គឺល្អសម្រាប់សុខភាពសរសៃឈាមបេះដូង។ វាកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការគាំងបេះដូង ឬដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល។ វាក៏អាចធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងយ៉ាងខ្លាំងនូវចង្វាក់បេះដូងដែលយឺតនៅពេលសម្រាក ជំរុញចរន្តឈាមរត់ និងបន្ថយសម្ពាធឈាម។
រក្សាទម្ងន់
ការដើរលឿនជាប្រចាំថ្ងៃក៏អាចជួយកាត់បន្ថយខ្លាញ់ក្បាលពោះបានដែរ។ Wanlapa ផ្តល់យោបល់ថា "ប្រសិនបើអ្នកចង់សម្រកខ្លាញ់ក្បាលពោះ ឆ្លាស់គ្នារវាងជំហ៊ានយឺត និងល្បឿនថេរ ជាមួយនឹងជំហានកាន់តែលឿន ដែលធ្វើឱ្យបេះដូងអ្នកលោតលឿន និង ដកដង្ហើមកាន់តែពិបាក [ជួយអ្នក]" ។
ជួយរាងកាយផ្នែកក្រោមរបស់អ្នក
បញ្ចូលការដើរលឿនទៅក្នុងទម្លាប់ប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នកក៏ជួយបន្ធូរសន្លាក់រឹង និងធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវចលនារបស់អ្នកដោយបង្កើនលំហូរឈាមទៅកាន់តំបន់ទាំងនោះ។ ជាការពិត ការស្រាវជ្រាវបង្ហាញថា ការដើរយ៉ាងហោចណាស់ 10 នាទីក្នុងមួយថ្ងៃ - ប្រហែលមួយម៉ោងជារៀងរាល់សប្តាហ៍ - អាចជួយអ្នកដែលមានជំងឺរលាកសន្លាក់ ឈឺខ្នងយូរ និងលក្ខខណ្ឌផ្សេងទៀតដែលប៉ះពាល់ដល់ការចល័ត។
ពង្រឹងប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរបស់អ្នក
កំណើននៃការស្រាវជ្រាវបង្ហាញថា ការធ្វើលំហាត់ប្រាណកម្រិតមធ្យមអាចបង្កើនប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ ធ្វើឱ្យអ្នកមានភាពធន់នឹងមេរោគ។
បង្កើនអារម្មណ៍ល្អ
វេជ្ជបណ្ឌិត Gwen Lee ដែលជាអ្នកព្យាបាលសុខភាពផ្លូវចិត្ត ដែលមានជំនាញខាងការថប់បារម្ភ និងជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តបាននិយាយថា "ការដើរលឿនគឺជាវិធីដ៏ល្អ និងមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការរក្សាស្មារតីរបស់អ្នកឱ្យខ្ពស់ សូម្បីតែអ្នកដើរលេងក្នុងព្រៃបៃតង និងក្រោមពន្លឺថ្ងៃ"។
ការដើរអាចបន្ថយអ័រម៉ូនស្ត្រេសរបស់រាងកាយដូចជា cortisol ដែលជាការគំរាមកំហែងធ្ងន់ធ្ងរដល់សុខភាពបេះដូង និងសម្ពាធឈាម។ វាក៏បញ្ចេញអរម៉ូន endorphins ដែលជាអរម៉ូនរីករាយរបស់រាងកាយ ដែលអាចកាត់បន្ថយភាពតានតឹង និងជះឥទ្ធិពលជាវិជ្ជមានដល់គុណភាពនៃការគេង។
ធ្វើឱ្យចិត្តរបស់អ្នកកាន់តែច្បាស់
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Lee និយាយថា "ការដើរគឺជាសកម្មភាពដែលអនុញ្ញាតឱ្យចិត្តវង្វេង ហើយអាចជំរុញគំនិត និង គិតឃើញ”។ ការដើរយ៉ាងលឿនរយៈពេលមួយម៉ោង បីដងក្នុងមួយសប្តាហ៍ ក៏អាចធ្វើអោយការចងចាំ និងមុខងារខួរក្បាលប្រសើរឡើងផងដែរ។
ភាពញឹកញាប់ និងរយៈពេលនៃការដើរលឿន
មិនថាអ្នកដើរតែម្នាក់ឯង ឬជាក្រុមទេ បន្ថែមចំណាប់អារម្មណ៍ការដើរប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នកដោយបន្ថែមការប្រកួតប្រជែងតូចៗ និងការផ្លាស់ប្តូរផ្លូវដើរ។ (ប្រភពរូបភាព៖ Shutterstock)
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Sraddha មានប្រសាសន៍ថា "មនុស្សដែលសកម្ម និងមានសុខភាពល្អគួរមានគោលបំណងដើរឱ្យបានលឿនជារៀងរាល់ថ្ងៃ ប្រហែល 30 នាទី ប្រសិនបើពួកគេអាចធ្វើបាន។ ប្រសិនបើអ្នកពុំមានពេលវេលាគ្រប់គ្រាន់ ឬមានបញ្ហាសុខភាពណាមួយនោះ ការដើរលឿនត្រឹម10 នាទីជារៀងរាល់ថ្ងៃនឹងគ្រប់គ្រាន់" ។
ប្រសិនបើអ្នកកំពុងដើរលឿនជាលើកដំបូង វេជ្ជបណ្ឌិត Sraddha មានដំបូន្មានបន្ថែមមួយចំនួន។ "ត្រូវចងចាំថា ចាប់ផ្តើមយឺតៗ ហើយឡើងកម្តៅរយៈពេល 5 ទៅ 10 នាទី។ បន្ថយល្បឿននៅចុងបញ្ចប់នៃការដើររបស់អ្នក ដើម្បីជួយឱ្យសាច់ដុំរបស់អ្នកត្រជាក់ចុះ ហើយលាតសន្ធឹងថ្នមៗនៅពេលក្រោយ។"
ការដើរមានហានិភ័យទាបជាងការរត់ ប៉ុន្តែគ្រោះថ្នាក់អាចកើតឡើង។ ផ្លូវមិនស្មើគ្នាអាចបណ្តាលឱ្យអ្នកមានគ្រោះថ្នាក់ និងដួល។ លើសពីនេះទៀត អ្នកអាចជួបប្រទះនឹងបញ្ហាជើង ឬប្រអប់ជើង នៅពេលអ្នកបង្កើនល្បឿនលឿន។
ប៉ុន្តែកុំទុកឱ្យកង្វល់ទាំងនេះធ្វើឱ្យអ្នកបាត់បង់រង្វាន់ជាច្រើនពីការដើរលឿន។ អ្នកអាចបន្ធូរបន្ថយកង្វល់របស់អ្នកជាមួយការធានារ៉ាប់រងផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តដើម្បីរ៉ាប់រងការចំណាយវេជ្ជសាស្រ្តដែលមិនរំពឹងទុក។ ការស្វែងរកការគាំទ្រដែលត្រឹមត្រូវនៅពេលដែលអ្នកត្រូវការវាច្រើនបំផុតធ្វើឱ្យការធ្វើដំណើរសុខភាពប្រកបដោយជោគជ័យ។
អត្ថបទនេះគ្រាន់តែជាព័ត៌មានទូទៅប៉ុណ្ណោះ និងមិនមែនជាដំបូន្មានលើហិរញ្ញវត្ថុ វេជ្ជសាស្ត្រ សុខភាព អាហារូបត្ថម្ភ ឬដំបូន្មានផ្សេងទៀតទេ។ អ្នកគួរតែទទួលបានដំបូន្មានប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈពីទីប្រឹក្សាហិរញ្ញវត្ថុ ឬគ្រូពេទ្យ ឬអ្នកជំនាញផ្នែកសុខភាពទាក់ទងនឹងលក្ខខណ្ឌផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នក។
- NIH, National Library of Medicine. 2017. Efficacy of moderate-intensity walking provided feedback by ECE PEDO on abdominal fat in overweight and obese women: A randomized, exercise study. [online][Accessed on 14 July 2022]
- NIH, National Library of Medicine. 2017. Aerobic exercise promotes executive functions and impacts functional neural activity among older adults with vascular cognitive impairment. [online] [Accessed on 14 July 2022]
- NIH, National Library of Medicine. 2019. Walking and Other Common Physical Activities Among Adults with Arthritis — United States, 2019. [online] [Accessed on 14 July 2022]
- NIH, National Library of Medicine. 2017. Aerobic exercise promotes executive functions and impacts functional neural activity among older adults with vascular cognitive impairment. [online] [Accessed on 14 July 2022]
- NIH, National Library of Medicine. 2018. Experimental effects of brief, single bouts of walking and meditation on mood profile in young adults. [online] [Accessed on 14 July 2022]
- NIH, National Library of Medicine. 2012 Interacting with nature improves cognition and affect for individuals with depression. [online] [Accessed on 14 July 2022]
- NIH, National Library of Medicine. 2019. The compelling link between physical activity and the body's defence system. [online] [Accessed on 14 July 2022]
- BMJ, British Journal of Sports Medicine. 2018. How fast is fast enough? Walking cadence (steps/min) as a practical estimate of intensity in adults: a narrative review. [online] [Accessed on 14 July 2022]
- BMJ, British Journal of Sports Medicine. 2015. Is there evidence that walking groups have health benefits? A systematic review and meta-analysi. [online] [Accessed on 14 July 2022]
- BMJ, British Journal of Sports Medicine. 2019. Even low levels of leisure-time physical activity lower the risk of death. [online] [Accessed on 14 July 2022]
- CDC, Centres for Diseases Control and Prevention. 2019. Walking as an Opportunity for Cardiovascular Disease Prevention. [online] [Accessed on 14 July 2022]
- IJPH, Iranian Journal of Public Health. 2021. Assessing the Impact of Outdoor Activities on Mental Wellbeing; Focusing on the Walking Path in Urban Area. [online] [Accessed on 14 July 2022]